Ազգային ժողովն այսօր երկրորդ ընթերցմամբ և վերջնական ընդունեց ՀԷՑ-ը Սամվել Կարապետյանից ու նրան պատկանող «Տաշիր գրուպից» խլելու կամ, ՔՊ-ականների խոսքերով ասած, «ազգայնացնելու» նախագիծը։

Թեմայի շուրջ MediaHub-ը զրուցել է «Հայաստանի էլեկտրական ցանցերի» տնօրենի ժամանակավոր պաշտոնակատար Դավիթ Ղազինյանի հետ։ 

-Պարո՛ն Ղազինյան, Ձեզ համար սա ՀԷՑ-ը ազգայնացնելո՞ւ, թե՞ խլելու գործընթաց է թե՛ իրավական առումով, թե՛ քաղաքական։

-Ճիշտն ասած՝ չեմ ցանկանա քաղաքական գնահատականներ տալ... խլելու, իհարկե, ակնհայտ է՝ ինչ է կատարվում, էդ «խլել» բառը ամբողջովին տեղավորվում է այս գործընթացի մեջ, բայց ես չէի ցանկանա այդ գնահատականը տալ, ես դա համարում եմ քաղաքական, իսկ իրավական առումով՝ ոչ իրավաչափ գործընթաց։

-Իսկ ի՞նչ է հաջորդելու այս նախագծի ընդունմանը, քանզի ֆիզիկապես լավ չենք պատկերացնում, թե այդ «ազգայնացնելն» ինչ է իրենից ներկայացնում։

-Նախ իրենք իրենց էլ են հակասում, որովհետև էնտեղ խոսվում է ազգայնացումից, իսկ այսօր Ազգային ժողովում ասում էին՝ սա ազգայնացում չի, իրենք էլ են խճճվել իրենց ասածների մեջ, իրենց խոսույթից հասկացվում է, որ օրենքը դեռ չընդունված՝ արդեն կառավարիչ են բերել, մարդիկ են ազատվելու և այլն, և այլն․․․ Դա արդեն ենթադրում է, որ բոլոր քայլերը համարենք արված։ Այսինքն՝ երկրորդ ընթերցումը դեռևս չէր ավարտվել, նախագահի հրամանագիրը դեռ չկա, մինչև այդ հրամանագիրը նախագահը դեռ պետք է ստուգի սահմանադրականության խնդիրը այդ նախագծի, հետո պետք է գնա Հանրային ծառայությունները կարգավորող հանձնաժողով, Հանձնաժողովը պետք է վարույթ հարուցի, որից հետո նշանակի կառավարիչ, որը այդ հինգ պատժաչափից մեկն է։ Այսինքն, երբ իրենք ասում են, որ կազատվեն, իրենք դրանով արդեն ասում են, որ կառավարիչը նշանակված է։ Գոնե փաթեթավորումը նորմալ անեն։

-Ի՞նչ հինգ պատժաչափի մասին է խոսքը։

-Այն օրենքը, որն ընդունում են իրենք, ՀԾԿՀ նախագահին հնարավորություն են տալիս միանձնյա վարույթ հարուցելու, հետադարձ ուժ են տալիս նախկինում կատարված խախտումների համար նաև, ու այդտեղ կան պատժամիջոցների տարբերակներ՝ նկատողություն, տուգանք և այլն, որոնցից ամենախիստը կառավարիչ նշանակելն է։ Եվ իրենց խոսքերից ենթադրելի է, որ կառավարիչն արդեն նշանակված է։ Պատկերացրեք՝ երկրորդ ընթերցումը չի անցնում, կամ պատկերացրեք՝ նախագահը չի ստորագրում, քանի որ նախագծում սահմանադրականության հետ խնդիր է տեսնում և ուղարկում է ՍԴ, պատկերացրեք, որ գալիս է Հանձնաժողով, որտեղ վարույթը հարուցում են ու որոշում նշանակել տուգանք, ոչ թե կառավարչին հեռացնել։ Բայց իրենք երբ ասում են՝ մարդիկ ազատվելու են, համարում են, որ պետությունն արդեն կառավարիչ է, և իրենց այդպիսի գործողություններ են վերապահում։

-Քանի որ Դուք այնպիսի բան ասացիք, որ դժվար է այսօրվա իրականության մեջ պատկերացնել գործնականում, որ ԱԺ-ն չէր ընդունի, նախագահը չի ստորագրի և այլն, ապա դրանից բխելով էլ, հավանաբար, իրենց հայտարարությունները ժամանակից շուտ ապրիորի արել են։

-Ես դա շատ լավ հասկանում եմ, բայց ինչո՞ւ եմ ասում՝ գոնե փաթեթավորումը ճիշտ անեն, որ գոնե չխոսեն դրա մասին, քանի դեռ կառավարիչ նշանակված չէ։

-Այսինքն՝ սա ՀԷՑ-ը մեխանիկական ճանապարհով խլելու կամ ազգայնացնելու նախագիծ չէ, այլ ինչ-որ օրենքների փոփոխությամբ ՀԾԿՀ-ին հնարավորություն են տալիս պատժիչ գործողություններ իրականացնելով՝ կառավարիչ փոխել ՀԷՑ-ում։

-Այո, և ամենակարևոր հանգամանքը, որ կեսից փոխում են խաղի կանոնները, որովհետև, երբ գործարարը, այս պարագայում՝ Սամվել Կարապետյանը ներդրումներ էր կատարում, այդ ժամանակ այսպիսի խնդիր ուղղակի չի եղել։ Իսկ ո՞վ է ասել, որ Կարապետյանը ցանկանալու էր վերցնել իրականում վնասով աշխատող ընկերությունը, որպեսզի դեռ մի բան էլ իր միջոցներից ապահովեր։

-Իսկ իրավակազմակերպական ձևի առումով ՀԷՑ-ում ի՞նչ է փոխվելու։ Համարենք, վաղը կառավարչին փոխեցին և իրենց նախընտրած մարդուն նշանակեցին, դրանից Սամվել Կարապետյանը կամ նրան պատկանող «Տաշիր գրուպը» դադարո՞ւմ է լինել ՀԷՑ-ի սեփականատեր։

-Մինչև իրենց կողմից պետականացնելու գործընթացին գնալը, քանզի սա առաջին գործողությունն է, առայժմ իրավիճակը դառնում է նոնսենսային, որովհետև պետական կառավարիչը կառավարելու է ընկերությունը, բայց յուրաքանչյուր խնդրի դեպքում պատասխան է տալու Կարապետյան Սամվելը, որովհետև ինքն է երաշխավոր միջազգային բանկերի առաջ և այսպես շատ այլ հարցեր։ Նոնսենսը էդտեղ է։

-Ստացվում է՝ ընկերության սեփականատերը մնում է Սամվել Կարապետյանը կամ նրա հիմնադրած «Տաշիր գրուպը», բայց կառավարիչը այլ մարդ է լինում։ 

-Այո, որպես սեփականատեր՝ մնալու է Սամվել Կարապետյանը, որովհետև սեփականատերերը չեն կարող փոխվել, համենայնդեպս՝ այս պահի դրությամբ, մինչև տեսնենք՝ իրենց հաջորդ գործողությունը որն է լինելու։ Իսկ կադրային փոփոխություն կոչվածը, որ իրենք ուզում են անել, իրականում, կառավարումը վերցնելու խնդիր են դրել՝ սուտ, սխալ հիմնավորումներ անելով, թե վատ է կառավարվում։ Բայց ես հայտարարում եմ, որ էներգետիկայի ոլորտում իրենց ունեցած բոլոր պետական կազմակերպություններից մեր կազմակերպությունն ավելի լավ է կառավարվում, օրինակ՝ ԲԷՑ-ից։

-Լավ, հիմա ձեր քայլերը որո՞նք են լինելու, բողոքարկելո՞ւ եք դատական ատյաններում այս որոշումը, թե՞ դիմելու եք միջազգային արբիտրաժ, օրինակ։ 

-Իրավական բոլոր հնարավորություններն օգտագործելու ենք։ Թույլ տվեք էս պահին չբացել խաղաքարտերը, որովհետև ռազմավարություն է ընտրվել, բայց բոլոր հնարավոր իրավական ճանապարհներն օգտագործելու ենք։ 

Վահե Մակարյան