«Հրապարակ» թերթը գրում է. 

Դիվանագետների ամենամյա հավաքը միշտ խիստ կարեւոր դեր է ունեցել նախկինում, օրինակ՝ ապրիլյան պատերազմից հետո դեսպանները հավաքվել են Արցախում, որ իրենց աչքով տեսնեն՝ ինչ են պաշտպանում, երբ միջազգային հարթակներում Արցախի ճանաչման հարցն են բարձրաձայնում:

Այս տարի հավաքը Սյունիքում է տեղի ունեցել, բայց դժվար է ասել, թե ինչ են տեսել դեսպանները կամ ինչ մեսիջներ ստացել:

Գուցե հանդիպման մեխը եղել է Փաշինյանի այն թեզը, որ էլ էլիտաները չեն թելադրում տեսություններ, գուցե այն, որ մի քանի 100-ամյակում առաջին անգամ միջազգային զարգացումներին համահունչ ենք, կամ ուղղակի ցույց են տվել երկրի ինքնիշխան տարածքի այն մասը, որ պատրաստվում են արտապատվիրակել:

Բայց միայն այն փաստը, որ Հայաստանն այլեւս հանձնվողի, հարմարվողի եւ արտաքին ազդեցության  տակ համահունչ տեղավորվողի դերում է հայտնվել, չի կարող չանհանգստացնել բազմամյա փորձ ունեցող դիվանագետներին։

«Փաստ» օրաթերթը գրում է.

Ի սկզբանե էլ պարզ էր, որ այն, ինչ փաշինյանական իշխանություններն անում են գործարար, բարերար Սամվել Կարապետյանի եւ ՀԷՑ-ի հետ կապված, բացահայտ քաղաքական գործընթաց է:

Նախ՝ ինքնին քաղաքական ակնառու դրդապատճառներ ունեին Սամվել Կարապետյանի ապօրինի ձերբակալությունն ու կալանքը: Ի դեպ, վերաքննիչ քրեական դատարանն էլ վերջերս ապօրինի ճանաչեց Սամվել Կարապետյանի թե՛ ձերբակալությունը, թե՛ նրա տան խուզարկությունը:

Նմանապես ակնհայտ է, որ զուտ քաղաքական ու «նախընտրական» ենթատեքստ ունի նաեւ այն ամենը, ինչ կատարում են ՀԷՑ-ի առումով: Ու իշխանությունները դա չեն էլ թաքցնում: Իրենց «փորացավը» էներգամատակարարման կամ ընկերության աշխատանքի բարելավումը չէ: Հիմնական նպատակը դրա քպացումն է: Այնպես, ինչպես անցած տարիներին համատարած քպացրել են բուհերը, դատարանները, ոստիկանությունը, քննչական մարմինները, պետական եւ համայնքային կառույցները, դպրոցները, բուժհաստատությունները, մանկապարտեզները, անգամ՝ կանաչապատման կամ սանմաքրման հիմնարկությունները: Մի խոսքով՝ ինչ հնարավոր է:

Հիմա ՀԷՑ-ում բացարձակ կադրային ջարդ է իրականացվում, նշանակվում են ոլորտի հետ ընդհանրապես կապ չունեցող մարդիկ, որոնց միավորում է միայն 1 «մասնագիտական» հատկանիշ՝ երդվյալ «նիկոլականությունը»: Պարզից էլ պարզ է, որ այդպիսով մեկ խնդիր են լուծում՝ պատրաստվել ընտրությունների, ՀԷՑ-ի հնարավորություններն օգտագործել՝ քաղաքացիներին շանտաժի ու ահաբեկման ենթարկելով քվեներ կորզելու համար:

Սա բացեիբաց միտված է 1 անձի ու 1 ուժի քաղաքական շահերի սպասարկմանն ու քմահաճույքների բավարարմանը: Դա միանգամայն ակնհայտ է: Բայց դա, ինչպես արդեն նշել են բազմաթիվ փորձագետներ, ծանր է արժենալու երկրի վրա: Այսինքն, արդեն արժենում է: Եթե իրադարձություններն ընթանան այս տրամաբանության մեջ, ապա Կարապետյանները միջազգային արբիտրաժային ատյաններում անխուսափելիորեն կհաղթեն, ինչպես արդեն հաղթում են: Ու պետության, նույնն է թե՝ հարկատուների վրա լրջագույն ֆինանսական բեռ է ծանրանալու (իբր փաշինյանական կառավարության ավելացրած պարտքերը քիչ էին, էլի): Այսինքն, մենք վճարում ենք հարկեր, որպեսզի... ի՞նչ լինի: Որպեսզի Նիկոլ Փաշինյանը, «հպարտ քաղաքացիների» գրպանները դատարկելու հաշվին, իր քմահաճույքները բավարարի: Ի դեպ, ընդգծենք, որ այդ պրոցեսն արդեն սկսվել է: Ի մասնավորի, ՀէՑ-ի հետ կապված արբիտրաժային վարույթում Փաշինյանի ու ՔՊ-ի շահերը պաշտպանելու համար մի ամերիկյան ընկերություն են վարձել, որին պետական բյուջեից (հարկատուների գրպանից) վճարելու են 1 միլիարդ 235 միլիոն դրամ (կամ 3,25 միլիոն դոլար), ըստ որում, դա՝ առանց հարկերը, փորձագիտական, արբիտրաժային վարույթի, թարգմանչական ու տպագրական ծախսերն ու այլ վճարները (ճանապարհածախս եւ կացարան) եւ այլն հաշվի առնելու: Այսինքն, իրականում մի 5-6 միլիոն դոլար են «ցնծալու», եթե ոչ ավելի շատ: Ու՝ մեր հաշվին: Կրկնենք՝ դեռ ՀԷՑ-ը խլելու, ՀԷՑ-ին ու Կարապետյաններին պատճառած վնասների փոխհատուցման ահռելի գումարները՝ չհաշված:

«Ժողովուրդ» օրաթերթը գրում է.

«Երեկ Երեւանի քաղաքային իշխանությունները եւ Կառավարության ներկայացուցիչները ներկա գտնվեցին Ալբերտ Ազարյանի անվան մարզադպրոցի հիմնարկեքի արարողությանը։

Այս շինարարության համար Երեւանի քաղաքապետարանը հատկացրել է 4 մլրդ 750 մլն դրամ, որը ներառում է 1-ին եւ 2-րդ փուլի աշխատանքները։

Կառուցումից՝ 1969 թվականից մինչեւ օրս, Ալբերտ Ազարյանի անվան մարմնամարզության օլիմպիական հերթափոխի մանկապատանեկան մարզադպրոցը երբեւէ չի հիմնանորոգվել: Այն ներկայում գտնվում է Մոսկովյան 3 հասցեում։

Թվում է, թե այո, բացասական ոչինչ չկա, մարզադպրոց է նորոգվում. սակայն հետաքրքիրը ոչ թե հենց մարզադպրոցն է, այլ այն, թե որն է դրա կառուցապատող ընկերությունը։

Պարզվում է՝ 4 մլրդ 750 մլն դրամի պայմանագիրը կնքվել է «Զովեր քնսթրաքշն» ՍՊ ընկերության եւ Երեւանի քաղաքապետարանի միջեւ։

«Զովեր քնսթրաքշն» ՍՊԸ-ի հետ կապվող անձինք 2023 թվականի հուլիսի 31-ին կլորիկ գումարներ են նվիրաբերել «Քաղաքացիական պայմանագիր» կուսակցության կազմակերպած՝ Երեւանի ավագանու նախընտրական քարոզարշավի դրամահավաք-երեկոյին։

Ինչպես infocom.am-ը գրել էր՝ բնակելի, հասարակական եւ արտադրական շենքերի շինարարությամբ զբաղվող «Զովեր քնսթրաքշն» ՍՊԸ-ի բաժնետերեր Վարդան Խաչատրյանը, Արտակ Խաչատրյանը եւ Արա Ավետիսյանը ՔՊ դրամահավաքին նվիրաբերել են 100-հազարական դրամ։ Արտակ եւ Վարդան Խաչատրյանների հետ մեկ այլ՝ «Միլկ պրոդուկտ» ՍՊԸ-ի բաժնետեր Վահան Մկրտչյանը փոխանցել է 50 հազար դրամ։

«Զովեր քնսթրաքշնի» հետ փոխկապակցված «Զովեր սթաֆֆ» ընկերության տնօրեն Հակոբ Հակոբյանը նվիրաբերել է 2.5 մլն դրամ։ Նույնքան նվիրատվություն է կատարել նաեւ «Զովեր քնսթրաքշն» ընկերության տնօրեն Արմեն Ղազարյանը։

Այսինքն՝ կառուցապատման շինարարական մրցույթները շահած ընկերությունները, որոնք երկար ժամանակ կառուցում, ժամկետներ են խախտում եւ մնում անպատիժ, պատահական ընկերություններ չեն։

Հարկ է նշել, որ 2023 թվականի մարտի 30-ի նիստին Կառավարությունը որոշել է «Հրազդան» մարզահամալիրին սեփականության իրավունքով պատկանող հողամասը նվիրաբերել Երեւան համայնքին՝ Ալբերտ Ազարյանի անվան մարմնամարզության օլիմպիական հերթափոխի մանկապատանեկան մարզադպրոցի նոր մարզաբազայի կառուցման նպատակով»։

«Հրապարակ» օրաթերթը գրում է․

Օգոստոսի 24-ին Կապանում տեղի ունեցավ օտարերկրյա պետություններում ՀՀ դիվանագիտական ներկայացուցչությունների տարեկան աշխատաժողովը, որն ընդունված է ամենամյա դեսպանահավաք անվանել։ Նման հավաքներ տեղի են ունեցել Դիլիջանում, Ջերմուկում եւ այլուր, թերեւս հասկանալի է՝ ինչու էր այս անգամ Կապանն ընտրվել․ «Թրամփի ուղի» վաշինգտոնյան հայտնի համաձայնագրի ստորագրումից հետո այս մարզն ու այստեղ կառուցվելիք «անխոչընդոտ ճանապարհն» ամենախնդրահարույց հարցերն են եւ մեր արտաքին քաղաքականության ամենախոցելի կետը:

Ինչպես ենթադրվում էր, մեր դեսպաններին կանչել էին Սյունիք, ծանոթացրել տեղանքին եւ ինստրուկտաժ արել, թե ինչպես պետք է դիվանագիտորեն ներկայացնեն «Սյունիքի միջանցքը» տալը, որ ձեւացնեն, թե ՀՀ ինքնիշխանությունը դրանից չի տուժելու։ Հավաքին, ավանդույթի համաձայն, մասնակցել է նաեւ Նիկոլ Փաշինյանը, ոմանք ակնկալել են, որ գոնե այս հավաքին Փաշինյանն անկեղծ զրույց կունենա դեսպանների հետ՝ մանրամասնելով համաձայնագրի չհրապարակված նյուանսները, սակայն հավաքը ոմանց մոտ նախընտրական քարոզարշավ է հիշեցրել, որն իրականացրել է պետության ղեկավարը։

Նիկոլ Փաշինյանը մոտավորապես ասել է, որ, ի տարբերություն իր նախորդների, ինքն այդքան քաջություն եւ կամք ունեցավ խաղաղություն հաստատելու, մինչդեռ նախկինները միտումնավոր ձգել են հարցը, կոնֆլիկտը թողել չլուծված, թողել սերունդներին, ինչն էլ դարձել է Հայաստանի դժբախտությունների պատճառը։ Բացի այդ, նախկինները, ըստ Փաշինյանի, կտրված են եղել արտաքին զարգացումներից, անհաղորդ աշխարհաքաղաքական գործընթացներին ու, որպես կանոն, գործել են մեծ գործընթացներին դեմ, մինչդեռ ինքը վաշինգտոնյան համաձայնագիրը ստորագրելիս առաջնորդվել է աշխարհաքաղաքական մարտահրավերներով։

Մեր աղբյուրի տպավորությամբ՝ Փաշինյանի ուղերձը եղել է այն, որ իրենք աշխատանքներ տանեն իր քաջության, համարձակության առիթով, որպեսզի օտար պետության պաշտոնյաներն էլ բարձրաձայնեն իր վեհանձն գործողությունների մասին, եւ ինքը Հայաստանի հանրության մոտ տպավորություն թողնի, որ աշխարհը ողջունում է իր պես հզոր, շրջահայաց, համարձակ ղեկավարին։

Ներկաները, նախկին հավաքների պես, խորը հոգոց են հանել, սակայն կարծես որեւէ մեկը չի ընդվզել։
Դեսպանահավաքից Փաշինյանի աշխատակազմը պաշտոնապես հաղորդեց․ «Վարչապետ Նիկոլ Փաշինյանն իր ելույթում անդրադարձավ ՀՀ կառավարության կողմից իրականացվող բալանսավորված եւ բալանսավորման արտաքին քաղաքականությանը՝ շեշտելով, որ դրա գործնական իրագործումը տեղի է ունեցել օգոստոսի 8-ին՝ Վաշինգտոնում, Հայաստանի եւ Ադրբեջանի միջեւ խաղաղության հաստատմամբ: Նիկոլ Փաշինյանն անդրադարձավ ՀՀ արտաքին քաղաքականության հիմնարար ուղղություններին, միջազգային հարաբերություններում երկրի առաջնահերթություններին եւ առաջիկա ծրագրերին»։
Նախագահի գրասենյակի հաղորդագրությունից էլ պարզ է դառնում, որ նա թելել է Փաշինյանի ասեղը։ «Այսօր մենք ապրում ենք մեր տարածաշրջանի համար շրջադարձային մի պահ։ Հայաստանի կառավարության երկարատեւ, վճռական եւ համբերատար քաղաքականությունն ի վերջո հանգեցրեց մի հանգրվանի, որը Հայաստանի, հայ ժողովրդի եւ մեր տարածաշրջանի համար բացում է անվտանգության, կայունության եւ ապագայի հնարավորությունների դուռը։

Նորանկախ Հայաստանի պատմության մեջ օգոստոսի 8-ը դիվանագիտության մեծ նվաճում եմ համարում, որը փոխում է տարածաշրջանի ողջ պատկերը՝ պատերազմական եւ ռազմական տրամաբանությունից անցում կատարելով դեպի խաղաղության եւ տնտեսական զարգացման ու բարգավաճման տարածաշրջան:

Պետք է արձանագրենք, որ այս նվաճումը դժվար տրվող ընտրությունների, քրտնաջան դիվանագիտության եւ մեր քաղաքացիների կոլեկտիվ կամքի արդյունք է։ Սա չի նշանակում ջանքերի ավարտ, այլ, ավելի շուտ՝ այն նոր գլխի սկիզբ է, որը յուրաքանչյուրիս առջեւ ավելի հստակ առաջադրանքներ է դնում»,- դեսպանահավաքի իր ելույթում ասել է Վահագն Խաչատուրյանը՝ հավելելով․ «Պետք է օգտագործել դիվանագիտական ուղիները՝ տարածաշրջանին օգուտ բերող համատեղ տնտեսական նախագծերը, ներդրումային հոսքերը, գործարար կապերը եւ առեւտրային նախաձեռնությունները խթանելու համար՝ ստեղծելով խաղաղության համար տնտեսական խթաններ։

Հատկապես կարեւորում եմ նախաձեռնողական դիվանագիտության եւ փափուկ ուժի նախաձեռնությունների վրա կենտրոնացումը»: