MediaHub-ի զրուցակիցն է Արցախի Հանրապետության «Արդարություն» կուսակցության համահիմնադիր Հակոբ Հակոբյանը։

-Արդեն 30 օր շրջափակման մեջ է Արցախը, պետական այրերի կողմից 120 հազար արցախահայերին բլոկադայից հանելու հստակ քայլեր չենք տեսնում, ո՞վ է բանակցում ադրբեջանցիների հետ՝ ճամփան բացելու համար, հայտնի չէ։ Միջանցքը փակվելու օրվանից ի վեր Փաշինյանի եւ Արայիկ Հարությունյանի միջեւ հեռախոսազրույց տեղի չի ունեցել, ի՞նչ է կատարվում։

-Չեմ կարող ասել՝ կա արդյոք կապ Արայիկ Հարությունյանի եւ Փաշինյանի միջեւ, այդպիսի ինֆորմացիա մենք չունենք։ Միանշանակ պարզ է, որ Լաչինի միջանցքի իրադրության հանգուցալուծումը պիտի տան նոյեմբերի 9-ի հայտարարության տակ ստորագրած կողմերը։ Որեւէ ակնկալիք ունենալ, որ առանց այդ կողմերի միջնարդության միջանցքի հարցը հանգուցալուծում կստանա, իրատեսական չէ։ Այո, մենք նույնպես տեսնում ենք, որ Հայաստանի իշխանությունները դիտորդի կեցվածք են ընդունել, որեւէ գործողություն այդ ուղղությամբ չի կատարվում։ Արցախում մարդիկ ընդունել են ադրբեջանցիների մարտահրավերը, ովքեր փորձում էին կոտրել արցախցուն։ Արցախի բնակչությունը որոշել է, որ չի տրվելու դրան եւ պատրաստ է դիմակայել։ Սակայն ամենամեծ խնդիրն այն է, որ պետք է լինեն գործուն քայլեր։

-Դեկտեբերի կեսերին Արցախում տեղի ունեցած հանրահավաքի նախորդող օրերին Արցախի մի խումբ քաղաքացիներ գնացին Լաչինի միջանցքը բացելու։ Այս ակցիաները դադարեցին հանրահավաքից հետո։ Պատգամավոր Մետաքսե Հակոբյանն ասել է, որ դա ճամփան բացելու տարբերակ է։ 

-Ես կարծում եմ, որ այսօր այդ քայլը կբերի բախումների, քանի որ միջանցքում կանգնած անձինք ոչ թե էկոակտիվիստներ են, այլ ադրբեջանա-թուրքական զինված խմբավորումների եւ հատուկ ծառայությունների անդամներ։ Չենք կարող գնալ արկածախնդրության, ցանկացած գործողություն պետք է լինի մանրակրկիտ ուսումնասիրված եւ կշռադատված։ Անընդունելի է, որ Արցախում որոշակի մարդիկ որոշեն, թե ինչպես բացեն միջանցքը։

-Անվտանգային իմաստով ծանր վիճակում գտնվող Արցախի անվտանության խորհրդի քարտուղար Վիտալի Բալասանյանի պաշտոնանկությունը ինչո՞վ եք պայմանավորում։

-Մենք չգիտենք, թե Արայիկ Հարությունյանը ինչու է նման որոշում կայացրել։ Մենք տեղեկացված չենք եղել նման որոշման մասին։

-Պաշտոնական Ստեփանակերտը արդյո՞ք կուլիսներում չի բանակցում ադրբեջանական կողմի հետ։ Գիտեք, որ Նիկոլ Փաշինյանը, ոչ վաղ անցյալում, մի քանի անգամ հայտարարել է՝ ինքը իրավունք չունի բանակցել Արցախի ժողովրդի անունից՝ նրանց կողմից ընտրված չլինելու պատճառաբանությամբ։

-Ադրբեջանի հետ բանակցելը պայմանավորված է նրանով, թե այս հարցում ինչպիսի որոշում կունենա Արցախի Հանրապետության նախագահը։ Թյուր է այն կարծիքը, որ նախկինում եղել են բանակցություններ, եղել են որոշակի շփումներ, այն էլ ռուս խաղաղապահների միջնորդությամբ։ ԱՀ իշխանությունությունները բազմիցս այդ մասին հայտարարել են, որ պատրաստ են բանակցությունների, մասնավորապես Լաչինի միջանցքի փակման հետ կապված։ 
Մեր կողմից առաջարկ է եղել ստեղծել եռակողմ խումբ՝ հանքավայրերում մոնիթորինգ իրականացնելու համար։ Ադրբեջանը այդ հորդորներին կա՛մ չի պատասխանում, կա՛մ մերժում է։ Այսօր որեւէ բանակցության մասին խոսել հնարավոր չէ, քանի որ ԱՀ իշխանությունների դիրքորոշումն այն է, որ բանակցություններին մասնակցում ենք միայն այն ժամանակ, եթե ԱՀ իշխանությունները դիտվում են որպես բանակցող կողմ։ 

-Երեկվանից այսպես կոչված էկոակտիվիսներին փոխարինել են ազրբեջանական զինյալները։ Ինչո՞վ եք սա պայմանավորում։

-Ադրբեջանական այսպես կոչված էկոակտիվիստների մեջ կային զինվորականներ, եւ մեզ համար պարզից էլ պարզ էր, որ սա էկոլոգիական խնդրի հետ կապված քաղաքացիական բողոք չէ, այլ հստակ քաղաքացիական դեմարշ։ Քաղաքական հանցագործություն է, որը Ադրբեջանի ռազմաքաղաքական իշխանությունները իրականացնում են 120 հազար քաղաքացի ունեցող Արցախի նկատմամբ։ Միեւնույն ժամանակ տեսնելով, որ մեկ ամսից ավելի է, չեն կարողանում կոտրել շրջափակման մեջ գտնվող քաղաքացիների կամքը, փոխում են գործունեության ձեւերը եւ մեթոդները։ Ըստ ամենայնի, զինվորականներին այնտեղ բերելով փորձում են հոգեբանական ազդեցություն ունենալ։ Արցախի նկատմամբ իրականացվում է ռազմական ագրեսիա։ Բլոկադան համարվում է ռազմական գործողությունների մի տեսակ։ Մինչդեռ այդ ագրեսիայի նկատմամբ, սկսած ՀՀ-ից ու միջազգային տարբեր այլ հարթակներից, այդ ագրեսիան դադարեցնելու ուղղությամբ որևէ գործողություն չի արվում։ 

Լիա Սարգսյան