Գիտական հետազոտությունները երկար տարիներ շարունակ ապացուցել են, որ որոշ մրգեր, բանջարեղեն եւ այլ առողջարար մթերքներ կարող են պաշտպանել քաղցկեղից։

Արդյո՞ք դուք գիտեք, որ հնարավոր է ավելի բարձրացնել օրգանիզմի  «ինքնապաշտպանությունը»։ Ապացույցներ կան, որ սիներգիա կոչվող որոշ սննդամթերքների համադրությունը, որում սննդարար նյութերը՝ վիտամինները, հանքային աղերը եւ ֆիտոքիմիկան նյութերը միասին ավելի լավ են «գործում», և կարող են դառնալ պաշտպանության հզոր միջոց քաղցկեղի դեմ, - ասում է հավաստագրված ընտանեկան բժիշկ Դավիթ Բրաունշտեյնը։

Օգտագործեք հետեւյալ հակաքաղցկեղածին հնարավորություններ ունեցող մթերքների  համադրոթյունը։

Լոլիկ եւ բրոկկոլի
Լոլիկը պարունակում է լիկոպին, А եւ С վիտամիններ, իսկ բրոկկոլին՝ բետա-կարոտին, իզոտիցիոնատներ եւ ինդոլներ, որոնցից յուրաքանչյուրն առանձին պայքարում է քաղցկեղի դեմ, իսկ դրանք միասին՝ հզոր հարված են շագանակագեղձի քաղցկեղին։ Իլլինոյսի համալսարանում կենդանիների վրա արված հետազոտությունները ցույց են տվել, որ լոլիկի եւ բրոկկոլիի համադրությունը ավելի արդյունավետ կերպով է կանխում շագանակագեղձի ուռուցքը, քան յուրաքանչյուր մթերքն առանձին-առանձին։

Թեյ եւ կիտրոն
Թեյը պարունակում է շատ հակաօքսիդանտային պոլիֆենոլներ, այդ թվում նաեւ կատեխին եւ ֆլավոնոիդ։ Ըստ USDA-ի մեկ բաժակ կանաչ թեյն իր մեջ ներառում է այնքան քանակությամբ ֆլավոնոիդներ, որքան առկա է հինգ բաժակ կարմիր գինու կամ տասը խնձորի մեջ։ Կատեխինները, որոնք հզոր միջոցներ են հատկապես քաղցկեղի դեմ, շատ արագ են տարալուծվում աղե-ստամոքսային տրակտում եւ, որպես կանոն, մարսողությունից հետո կատեխինների ընդամենը 20%-ն է մնում օրգանիզմում։ Սակայն Պերդյու համալսարանի գիտնականները հայտնաբերել են, որ եթե կանաչ թեյի մեջ ավելացվի նաեւ կիտրոն, ապա օրգանիզմում կպահպանվի կատեխինների 80%-ը։

Կաղամբ եւ կիտրոն
Ցիտրուսային մրգերն ապահովում են մեծ քանակությամբ վիտամին C, իսկ մուգ տերեւներ ունեցող բանջարեղենը հարուստ է երկաթով։ «Երկու մթերքում առկա վիտամին C-ն նպաստում է օրգանիզմում երկաթի հեշտ յուրացմանը», - ասում է բժիշկ Բրաունշտեյնը։

Տավարի միս եւ հազրեւարդ (ռոզմարին)
Երբ տապակվում են այն մթերքները, որոնք հարուստ են սպիտակուցներով (օրինակ, կարմիր միսը), ձեւավորվում են հետերոցիկլիկ ամիններ (ՀՑԱ) եւ հոտավետ պոլիցիկլիկ ածխաջրածիններ՝  (ՀՊԱ ) քաղցկեղածիններ, որոնք առաջացնում են քաղցկեղային որոշ փոփոխություններ ԴՆԹ-ում։ Միննեսոտայի համալսարանի հետազոտողները հայտնաբերել են, որ լավ տապակված միսը՝ անկախ տապակման ձեւից, մեծացնում է ենթաստամոքսային գեղձի քաղցկեղի վտանգը 60%-ով, ինչպես նաեւ շագանակագեղձի, կրծքագեղձի եւ լյարդի քաղցկեղի վտանգը։ Հազրեւարդը պարունակում է հակաօքսիդանտներ՝ ռոզմարինային թթու, կարնոզոլ եւ կարնոզոլային թթու։ Ուսումնասիրությունը ցույց է տվել, որ տապակելու համար նախատեսված կերակուրները հազրեւարդի հյութով մարինացնելով, մենք նվազեցնում ենք քաղցկեղածին քիմիական նյութերի քանակը։ Food Science ամսագրում հրապարակված ուսումնասիրության մեջ ասված է, որ հազրեւարդի բարձր կոնցենտրացիան նվազեցնում է քաղցկեղածին նյութերի քանակը ավելի քան 90%-ով։

Քրքում եւ սեւ պղպեղ
Շատ հետազոտություններ ցույց են տվել, որ քրքումը՝ հնդկական ուտեստների հիմնական բաղադրիչը, ունի հակաքաղցկեղային եւ հակաբորբոքային հատկություններ շնորհիվ իր ակտիվ բաղադրիչի՝ քրքումինի։ Քրքումինը կանխում է ստամոքսի, լյարդի, թոքերի, եւ կրծքի քաղցկեղները։ Պեպերինը՝ սեւ պղպեղի կծու բաղադրիչը, կարող է առանցքային դեր խաղալ քաղցկեղը կանխարգելելու հարցում։

Լոլիկ եւ ավոկադո
Լոլիկը հարուստ է լիկոպինով (հակաօքսիդանտ կարոտինոիդների խմբից): Մի հետազոտություն ցույց է տվել, որ շաբաթական սննդակարգում ներառելով 10 չափաբաժնից ավել լիկոպին, Ձեզ կհաջողվի նվազեցնել ընդհանուր քաղցկեղի վտանգը 35%-ով, իսկ շագանակագեղձի ագրեսիվ քաղցկեղինը՝ 53%-ով։  «Ավոկադոյի ճարպը մեծացնում է կարոտենոիդների բիոառկայությունը լոլիկի մեջ», - ասում է բժիշկ Բրաունշտեյնը։

Ելակ եւ վարսակ
Ամբողջական ձավարեղենը ներառում է հակաօքսիդանտներ, բայց վարսակը ամենից շատ պարունակում է ֆիտոքիմիական նյութեր, որոնք կօգնեն կանխել բորբոքումների առաջացումը օրգանիզմում։ Ելակը պարունակում է մեծ քանակությամբ էլլագաթթու, որը, ինչպես ցույց են տվել ուսումնասիրությունները, քայքայում է որոշ քաղզկեղածին նյութեր եւ օգնում է կանխել թոքերի, կրծքագեղձի, միզապարկի, կերակրափողի եւ մաշկի քաղցկեղները։