Մենք ադրբեջանցիներին ենք մեղադրում մեր մշակութային ժառանգությունները ավիրելու համար, սակայն մենք ինքներս ենք ավիրում դրանք․ հուշարջանագետ
Շատ բացասական կարծիք ունեմ Հատիս լեռան գագաթին Հիսուս Քրստոսի արձանի տեղադրման վերաբերյալ։ Այս մասին MediaHub.am-ի հետ զրույցում ասաց հուշարձանագետ Արգամ Այվազյանը։
«Առաջին հերթին՝ ինչպես եկեղեցին հայտնել է իր հստակ դիրքորոշումը, Առաքելական եկեղեցին Քրիստոսի արձանը երբեք մեծ ու փոքր չի ճանաչել։ Անընդունելի է նաև հանգամանքը, որ, տեղադրելով արձանը, ոչնչացնում են, փաստորեն, Հատիս լեռան վրա գտնվոող մեկ այլ մշակույթ։ Սա վանդալիզմի երևույթ է, անկախ այն բանից, թե ինչ է արվում, որտեղ, ինչ հուշարձան է տեղադրվում։ Անընդունելի է մի հուշարձան տեղադրելու համար ոչնչացնել մեկ ուրիշը, ավելի հինը, ավելի մեծ արժեք ներկայացնողը»,- ասաց Այվազյանը։
Անդրադառնալով երեկվա ԿԳՄՍ նախարարության տարածած հայտարաությունը արձանի տեղադրման մասով՝ հուշարձանագետը իր զարմանքը հայտնեց տվյալ կառույցի նախարարի նկատմամաբ․
«ԿԳՄՍ նախարարի պետական մտածողության վրա եմ զարմանում, նա կառավարության անդամ է, և արձանի տեղադրման հարցը քննարկվել է նրա ներկայությամբ, նա պարտավոր էր հենց այդտեղ բարձրաձայնել առկա բոլոր խնդիրների ու մտահոգությունների մասին, սակայն չի արել և միայն հետո է կառույցը հանդես եկել հայտարարությամբ։ Սա ի՞նչ պետական այրի, նախարարի մտածելակերպ է։ Այդպիսի մարդիկ, իմ կարծիքով, տեղ չպետք է ունենան պետական համակարգում»,- ընդծեց նա։
Նրա խոսքով՝ ՀՀ-ն այսօր գտնվում է պատերազմական իրավիճակում և զբոսաշրջությունը զարգացնելու համար նման դրամներով, նման բաներ անելը շատ անիմաստ է։
«Պարոն Ծառուկյանն այո, բարեգործություններ է կատարում, սակայն բարեգործ մարդն իր աշխատանքն այդքան չի գովազդում, սա ծառայեցվելու է դրամ աշխատելուն։ Վերջին տասնամյակում, մեր պետական այրերի, գործարարների, ոչ գործարար մտածելակերպը կարծեք թե միայն դրամապաշտությունն է դարձել, կողոպուտն է դարձել, սա բարոյական մեծ անկում է, որ մեր ժողովուրդն ապրում է»։
Հարցին՝ արդյոք ճարտարապետության, հուշարձանագիտության տեսանկյունից նորմերի խախտում չի՞ լինում, Այվազյանն արձագանքեց․
«Միանշանակ է այդ, քանի որ այնտեղ առկա են պատմության և մշակույթի՝ պետական ցուցակում գրանցված շուրջ 20՝ տարբեր դարաշրջաններով թվագրվող հուշարձաններ: Դրանք խստագույն խախտումներ կլինեն։ Մենք ադրբեջանցիներին ենք մեղադրում մեր մշակութային ժառանգությունները ավիրելու համար, սակայն մենք ինքներս ենք ավիրում դրանք»։
Հարցին՝ ինչպե՞ս է հուշարձանագետը գնահատում հուշարձանի նախնական տարբերակը, Այվազյանը պատասխանեց․
«Որքան էլ լավ լինի քանդակագործի աշխատանքը, սակայն այդ քանդակագործը Ծառուկյանի անձնական քանդակագործն է, ով Ծառուկյանին պատկանող շատ կոթողներ է կերտել, հետևաբար, պատահական չէր, որ կընտրվեր հենց նրա քանդակը, խնդիրն այստեղ չէ, այլ այն, որ հաշվի չեն առնում, թե մշակութային ինչ ժառանգություն են ավիրելու նորը կառուցելու համար։
Ի՞նչ ենք ուզում սրանով ասել աշխարհին։ ՀՀ-ն աշխարհում առաջին երկիրն է, որը քրիստոնեությունը որպես պետական կրոն է ընդունել և հիմա Քրիստոսի արձա՞ն ենք կառուցում, սրանք անմտություններ են, պետք է հետևենք մեր դարավոր կրոնական ավանդույթներին։ Թող Ծառուկյանը դրա փոխարեն գումարը տրամադրի, օրինակ, Ավանի վաղ միջնադարյան տաճարի վերանորոգմանը, դա Քրիստոսի արձանից պակա՞ս հուշարձան է, իհարկե, ոչ։ Դա, իմ անձնական կարծիքով, պարոն Ծառուկյանի կողմից ցուցամոլություն է, ինչը հարիր չէ մեր պատմությանն ու մշակույթին»,- հավելեց հուշարձանագետը։
Մերի Գևորգյան